Ειδικοί εξηγούν με παραδείγματα πώς και γιατί ένα κράτος χρεοκοπεί

 

Ανάλυση για το πώς μία χώρα φτάνει στο σημείο να μην μπορεί να ανταπεξέλθει στο χρέος της φιλοξενούν οι Financial Times, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της Πορτογαλίας.

Η κυβέρνηση της Λισαβόνας πάσχισε να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα ανόρθωσης της οικονομίας της ώστε να κερδίσει εκ νέου την εμπιστοσύνη των αγορών. Ωστόσο το χρέος της παραμένει στο 130% του ΑΕΠ με αποτέλεσμα παρά τη μείωση του κόστους δανεισμού να συνεχίσει η κυβέρνηση να δαπανά μεγάλα ποσά για να εξυπηρετεί το χρέος της, πολύ μεγαλύτερα από ότι π.χ. για την Παιδεία.

Ανάλογα «κρούσματα» εντοπίζονται και σε άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης, σημειώνουν αναλυτές των Financial Times που συνεχίζουν να χαρακτηρίζουν μη βιώσιμο το πορτογαλικό χρέος.

Με αυτόν τον τρόπο οι FT παραδέχονται ότι οι Πορτογάλοι απώλεσαν τεράστιο μέρος του βιοτικού τους επιπέδου και της περιουσίας τους ενώ το χρέος τους παραμένει μη βιώσιμο.

248 χρεοκοπίες σε 107 χώρες

«Σε αντίθεση με τις επιχειρήσεις όταν μιλάμε για χώρες δεν υπάρχει σαφής απάντηση για το επίπεδο πάνω από το οποίο ένα χρέος δεν είναι βιώσιμο» σημειώνει ο Ρόμπιν Γουίγκλεσγουόρθ στους FT. Εξάλλου υπάρχει και η άποψη ότι οι χώρες δεν χρεοκοπούν, άποψη την οποία συμμερίζεται και ο πρώην πρόεδρος της Citigroup, Γουόλτερ Ρίστο. Την πεποίθηση αυτή τη βασίζει το γεγονός ότι ενώ μία επιχείρηση μπορεί να εξαφανιστεί από το χάρτη όταν φαλιρίσει, μία χώρα συνεχίζει να υπάρχει.

Ωστόσο οι οικονομολόγοι Μάικλ Τομζ και Μαρκ Ράιτ μελέτησαν την ιστορία 176 χωρών από το 1820 μέχρι και το 2013 και μέτρησαν 248 χρεοκοπίες από 107 χώρες που «γονάτισαν υπό το βάρος των χρεών τους και κήρυξαν χρεοστάσιο, ζήτησαν δηλαδή παράταση της εξόφλησης των οφειλομένων λόγω αδυναμίας να τα καταβάλουν».

Οι 107 χώρες ασφαλώς δεν σβήστηκαν από το χάρτη. Αλλά γονάτισαν υπό το βάρος των υποχρεώσεών τους σε ξένους δανειστές. Τα εσωτερικά χρέη μπορούν να αντιμετωπιστούν με το τύπωμα νέου πληθωριστικού χρήματος, όχι όμως τα εξωτερικά.

Ο αρμόδιος οργανισμός για να απαντήσει στο μεγάλο ερώτημα «ποια είναι η κόκκινη γραμμή που αν αν την περάσει κανείς στο χρέος μπλέκει για τα καλά» είναι το ΔΝΤ. Το Ταμείο θεωρεί ότι για τις ανεπτυγμένες χώρες το όριο που το κάθε εξωτερικό χρέος καθίσταται μη εξυπηρετήσιμο είναι το 85% του ΑΕΠ για τις ανεπτυγμένες οικονομίες και ο 70% για τις αναπτυσσόμενες.

Ποσοστά του ιλίγγου

Σύμφωνα με τους καθηγητές Κάρμεν Ράινχαρτ και Κένεθ Ρόγκοφ οι μέσοι όροι των ποσοστών τους χρέους τα οποία οδήγησαν σε χρεοκοπίες από το 1970 μέχρι και το 2008 είναι μόλις 69,3%.

Αν αναλογιστεί κανείς ωστόσο ότι συνήθως η συντριπτική πλειοψηφία των χρεοκοπιών αφορούσε τις αναδυόμενες οικονομίες, που σύμφωνα με σχετικές εκθέσεις έχουν μέσο όρο δημοσίου χρέους 48%, συμπεραίνει ότι τα καμπανάκια του κινδύνου θα έπρεπε να χτυπούν νωρίτερα.

«Βεβαίως αν στο ποσοστό 48% του δημοσίου χρέους των αναδυόμενων οικονομιών προστεθεί και το εσωτερικό χρέος των κυβερνήσεων φτάνουμε το 151% και από το ποσοστό αυτό εξαρτώνται τα χρέη των τραπεζών και των χωρών» σημειώνουν οι FT.

Αν όμως η αντιμετώπιση του εσωτερικού χρέους δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με το τύπωμα χρήματος, θα πρέπει να ανησυχεί μέχρι και η Ιαπωνία, η οποία αν και ανεπτυγμένη και παραγωγικότατη, αποτελεί την πλέον υπερχρεωμένη χώρα του κόσμου με χρέος 245% του ΑΕΠ της, το οποίο μάλιστα δεν λέει να υποχωρήσει από το σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων του 1990, σημειώνουν οι FT.

Πηγή: http://patratora.gr/

Ισπανοί πανεπιστημιακοί: «Η Γερμανία χρωστά χρήματα στην Ελλάδα – Το ποσόν αυτό ανέρχεται όσα ζητούν Μέρκελ και ΕΕ από την Αθήνα»

Η Γερμανία χρωστά χρήματα στην Ελλάδα και, σύμφωνα με αρκετούς υπολογισμούς, το ποσόν αυτό ανέρχεται σχεδόν στα διπλά χρήματα από αυτά που έχει λάβει η Αθήνα από τους Ευρωπαίους εταίρους της, αποφαίνεται σε σημερινό της δημοσίευμα η ισπανική ηλεκτρονική εφημερίδα El Publico.

Επικαλούμενη στοιχεία από μελέτες γνωστών και καθ” όλα έγκριτων Ισπανών ιστορικών κι οικονομολόγων, η αριστερών αποκλίσεων εφημερίδα δημοσιεύει, υπό τον τίτλο «Το χρέος της ναζιστικής Γερμανίας ξεπερνά όσα ζητούν οι Μέρκελ και ΕΕ από την Αθήνα» έναν εκτενή απολογισμό των γεγονότων από την επιβολή από το χιτλερικό καθεστώς του αναγκαστικού δανείου, ισοδύναμου με 3 δισεκ. ευρώ, τη συνδιάσκεψη του 1953 για τη διαγραφή του 63% του συνολικού εξωτερικού χρέους της Γερμανίας, έως τη συμφωνία των «Δύο συν Τέσσερις» του 1990 για τη μη πληρωμή των επανορθωτικών υποχρεώσεων του Βερολίνου, ενόψει της ενοποίησης των δύο Γερμανιών.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Ιστορίας Εδμούνδο Φαγιάνας Εσκουέρ, εάν για το κατοχικό δάνειο «ισοδύναμο με 3 δισεκ. ευρώ», «εφαρμοσθεί ως σημείο αναφοράς το μέσο επιτόκιο των αμερικανικών ομολόγων, το ποσόν που θα έπρεπε σήμερα να καταβάλει η Γερμανία θα ήταν 163,800 δισεκ. ευρώ».

Ποσόν που ουδέποτε καταβλήθηκε, υπενθυμίζει από την πλευρά του κι ο καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο Παν/μιο Κομπλουτένσε της Μαδρίτης Κάρλος Σάνθ Ντίαθ, «μολονότι η Κατοχή στην Ελλάδα ήταν μία από τις ωμότερες στην Ευρώπη» επισημαίνοντας τις μεγάλες απώλειες, από πείνα και κακουχίες, μεταξύ του πληθυσμού τις χώρας και τις καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομία της Ελλάδας.

«Ο υπολογισμός της καταστροφής»

«Ο υπολογισμός της καταστροφής» εκτιμά ο Φαγιάνας Εσκουέρ «ποικίλει ανάλογα με τις διάφορες εκτιμήσεις, που την ανάγουν σε έως και 300 δισεκ. ευρώ. Ποσό που ο Γάλλος οικονομολόγος και πρώην σύμβουλος του Νικολά Σαρκοζί, Ζακ Ντεπλά, ανεβάζει ακόμη και στα 575 δισεκ. ευρώ» υπογραμμίζεται στο ίδιο άρθρο. «Είναι σαφές πως με αυτά τα ποσά, η Ελλάδα όχι απλώς θα είχε λύσει το πρόβλημα του χρέους, αλλά θα της περίσσευαν και χρήματα» προσθέτει ο ίδιος καθηγητής.

Μάλιστα η εφημερίδα σημειώνει ιδιαίτερα, πως οι αποζημιώσεις, που αξιώνουν οι Έλληνες, δεν φθάνουν ούτε καν στα πραγματικά χρηματικά ύψη που πρέπει να τους δοθούν: «162 δισεκ. ευρώ, χωρίς να υπολογισθούν τα επιτόκια από την εποχή της Κατοχής (….) τα 108 δισεκ. αντιστοιχούν στις καταστροφές των υποδομών, ενώ τα υπόλοιπα στο καταναγκαστικό δάνειο της δωσίλογης κυβέρνησης».

Αναφορικά με τη δυσαρέσκεια της γερμανικής κυβέρνησης για τη μετεκλογική στάση του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στο θέμα των επανορθώσεων, αλλά και στον παραλληλισμό που «τόλμησε» ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης στο Βερολίνο με την κατάσταση που οδηγεί στην άνοδο των νεοναζί στην Ελλάδα, ο καθηγητής στο UCM Κάρλος Σανθ Ντίαθ δηλώνει πως «δεν ήταν μία αναιδής στάση. Κανένα άλλο έθνος δεν μπορεί να κατανοήσει καλύτερα την κατάσταση στην Ελλάδα. Η Ευρώπη οφείλει να διδαχθεί το μάθημα πως, όταν φέρνουν έναν λαό στην απογοήτευση και την ταπείνωση, ο δρόμος προς τον εξτρεμισμό ανοίγει διάπλατα».

«Η Γερμανία πέτυχε από την Ευρώπη συμφωνία ότι πάνω απ’ όλα δεν πρόκειται να αποζημιώσει τις χώρες της Νότιας Ευρώπης»

Ο Σανθ Ντίαθ επιπλέον υπενθυμίζει πως η «Γερμανία πέτυχε από την Ευρώπη συμφωνία ότι πάνω απ’ όλα δεν πρόκειται να αποζημιώσει τις χώρες της Νότιας Ευρώπης», για τις «βοήθειες» εν είδει άλλου «Σχεδίου Μάρσαλ» που τις εξανάγκασε να της δώσουν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συμφωνία που, όπως υπογράμμισε ο Γερμανός οικονομολόγος του London School of Economics Άλμπρεχτ Ριτσλ  (σε συνέντευξή του στο Der Spiegel το 2011), καθιστά τη Γερμανία στον μεγαλύτερο χρεώστη του 20ου αιώνα, αλλά ακόμη και σε όλη την σύγχρονη χρηματοοικονομική ιστορία, καθώς ήταν πρωταγωνιστής στις πιο βαριές εθνικές χρεοκοπίες».

Κατά τον Σανθ Ντίαθ, η Ελλάδα έχει όλους τους καλούς λόγους και τα ιστορικά δεδικασμένα για να αξιώσει μία επίλυση του χρέους της… à la Γερμανικά, υπογραμμίζοντας πως χάρις σ’ αυτές τις χαριστικές συμφωνίες μπόρεσε να επανεκκινήσει το σημερινό γερμανικό οικονομικό θαύμα, να τεθούν οι βάσεις για τη σημερινή ανάπτυξή της. Καταλήγοντας σχολιάζει: «Η Γερμανία ήταν η χώρα που επωφελήθηκε όσο καμμία άλλη από την ΕΕ, συνεπώς είναι εκείνη που περισσότερο απ’ οποιονδήποτε άλλο οφείλει να φροντίσει γι αυτήν». Το άρθρο ολοκληρώνεται με την παρατήρηση του ίδιου καθηγητή, πως ψίχουλα που έδωσε η Γερμανία οιονεί επανορθώσεων στην Ελλάδα μεταπολεμικά, «ήταν μία αρχική δόση εν αναμονή της διαπραγμάτευσης για την καταβολή των αποζημιώσεων μετά τη (γερμανική) ενοποίηση. Όμως, τα πάντα παρέμειναν σ’ αυτό το σημείο και μάλλον θα παραμείνω

Πηγή: www.iefimerida.gr