Συντάξεις χηρείας λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου

 odigostoupoliti  22/11/2017

Συντάξεις στα δικαιοδόχα μέλη λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου εφόσον ο θάνατος επήλθε μετά την 13-05-2016 και εφεξής (Συντάξεις χηρείας)

Νόμος 4499/2017 – ΦΕΚ Τεύχος Α 176/21.11.2017
Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις του ν. 4387/2016, ρυθμίσεις για την αγορά παιγνίων, για την «Ελληνικό Καζίνο Πάρνηθας Α.Ε.» και άλλες διατάξεις.

ΜΕΡΟΣ A ́
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ν. 4387/2016

Άρθρο 1

1. Στο τέλος της υποπερίπτωσης α ́ της περίπτωσης Β ́ της παρ. 1 του άρθρου 12 του ν. 4387/2016 (Α ́ 85) μετά τη λέξη «ή» προστίθεται εδάφιο, από τότε που ίσχυσε, ως εξής: «εφόσον ο θάνατος επήλθε κατά τη διάρκεια του έτους προετοιμασίας για την εισαγωγή σε ανώτερη ή ανώτατη σχολή, ή».

2. Στο τέλος της περίπτωσης Β ́ της παρ. 4 του άρθρου 12 του ν. 4387/2016 προστίθενται εδάφια, από τότε που ίσχυσε, ως εξής:

«α) Το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντος ή/και του διαζευγμένου συζύγου, δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7 του παρόντος νόμου που αντιστοιχεί σε είκοσι (20) έτη ασφάλισης. Εάν ο χρόνος ασφάλισης του θανόντος είναι μικρότερος των είκοσι (20) ετών, το ως άνω ποσό βαίνει μειούμενο κατά 1,25% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των είκοσι (20) ετών και μέχρι τη συμπλήρωση δεκαπέντε (15) ετών ασφάλισης. Για χρόνο ασφάλισης μικρότερο των δεκαπέντε (15) ετών, το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντος ή / και του διαζευγμένου συζύγου δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των τριακοσίων εξήντα (360) ευρώ.

Τα ποσά των προηγούμενων εδαφίων επιμερίζονται μεταξύ επιζώντος και διαζευγμένου συζύγου, σύμφωνα με τα ποσοστά που προβλέπονται στην υποπερίπτωση β ́ της περίπτωσης Α ́ της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου.

β) Σε περίπτωση ύπαρξης δικαιοδόχων τέκνων, το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου που δικαιούνται όλα τα δικαιοδόχα τέκνα υπολογίζεται, αντίστοιχα, ανάλογα με τα έτη ασφάλισης της προηγούμενης περίπτωσης και επιμερίζεται μεταξύ των δικαιοδόχων τέκνων, σύμφωνα με τα ποσοστά που προβλέπονται στην υποπερίπτωση γ ́ της περίπτωσης Α ́ της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου. Σε καμία περίπτωση το άθροισμα του ποσού της σύνταξης των δικαιοδόχων τέκνων δεν μπορεί να υπολείπεται των ανωτέρω, ανάλογα με τα έτη ασφάλισης του θανόντος, ποσών. Σε περίπτωση, όμως, ορφανών τέκνων και από δύο (2) γονείς, το ποσό της σύνταξης που χορηγείται σε έκαστο εξ αυτών δεν μπορεί να υπολείπεται των ανωτέρω ποσών.

γ) Στις περιπτώσεις συνταξιούχων λόγω θανάτου του πρώην ΟΓΑ το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου που προκύπτει σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 99 του παρόντος νόμου για κάθε δικαιοδόχο πρόσωπο (επιζώντα ή/και διαζευγμένο σύζυγο και δικαιοδόχα τέκνα) δεν μπορεί να υπολείπεται των ποσών των ανωτέρω περιπτώσεων α ́ και β
Όταν χορηγείται το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου σε τουλάχιστον ένα (1) από τα δικαιοδόχα πρόσωπα δεν εφαρμόζονται τα δύο πρώτα εδάφια της περίπτωσης Β ́ της παρούσας παραγράφου.».

3. Μετά το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης Γ ́ της παρ. 4 του άρθρου 12 του ν. 4387/2016 (Α ́ 85) προστίθεται εδάφιο, από τότε που ίσχυσε, ως εξής:

«Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και στην περίπτωση που ο επιζών σύζυγος λαμβάνει το κατώτατο ποσό σύνταξης της περίπτωσης Β ́ της παρούσας παραγράφου.».

– – –
Στο ΦΕΚ 85, τεύχος Α/12.05.2016 δημοσιεύθηκε ο νόμος 4387/2016 «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας – Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού – συνταξιοδοτικού συστήματος – Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις».

Με το άρθρο 12 ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις χορήγησης σύνταξης λόγω θανάτου στα δικαιοδόχα μέλη συνταξιούχου ή ασφαλισμένου, εφόσον ο θάνατος επήλθε από 13.05.2016 και εφεξής, εισάγοντας ενιαίες αρχές και κανόνες, για όλους τους ασφαλισμένους, ανεξαρτήτως ασφαλιστικού φορέα προέλευσης. Καταργείται, επομένως, από την ως άνω ημερομηνία κάθε άλλη καταστατική ή γενική διάταξη που ρυθμίζει το θέμα διαφορετικά για θανάτους μετά την ισχύ του ν.4387/2016.

Επισημαίνουμε ότι προκειμένου να χορηγηθεί σύνταξη λόγω θανάτου στα δικαιοδόχα μέλη σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου, ο θανών θα πρέπει κατά τον θάνατο να έχει συμπληρώσει τις χρονικές προϋποθέσεις για τη λήψη σύνταξης γήρατος ή αναπηρίας, πλήρους ή μειωμένης, όπως διαμορφώνονται ανά ασφαλιστικό οργανισμό και ανά κατηγορία ασφαλισμένων (παλαιοί – νέοι).

Παράγραφος 1, 2 – Δικαιοδόχα Μέλη / Προϋποθέσεις

Ορίζονται τα δικαιοδόχα μέλη που υπό προϋποθέσεις λαμβάνουν τη σύνταξη λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου, καθώς και οι ειδικότερες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για κάθε κατηγορία. Δικαιούχοι είναι ο επιζών σύζυγος, τα νόμιμα τέκνα, τα νομιμοποιηθέντα, τα αναγνωρισθέντα, τα υιοθετημένα και όσα εξομοιώνονται με αυτά καθώς και ο/η διαζευγμένος/η σύζυγος, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

Παράγραφος 2

Ως πρόσθετη προϋπόθεση για τη χορήγηση σύνταξης λόγω θανάτου στον επιζώντα σύζυγο, είναι ο θάνατος του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου να έχει επέλθει μετά την πάροδο 5 ετών από την τέλεση του γάμου, εκτός αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις, όπως αυτές περιοριστικά αναφέρονται στην κοινοποιούμενη διάταξη (θάνατος που να οφείλεται σε ατύχημα, γέννηση τέκνου κατά τη διάρκεια του γάμου κλπ).
Συνεπώς, είτε πρόκειται για θάνατο ασφαλισμένου είτε συνταξιούχου, η απαιτούμενη διάρκεια του γάμου είναι ενιαία (5ετία), και επομένως καταργούνται οι ρυθμίσεις του άρθρου 12 του ν. 3863/2010 που προέβλεπε μικρότερη  διάρκεια του έγγαμου βίου (3ετία) για τη χορήγηση σύνταξης στον επιζώντα σύζυγο σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου.

Επισημαίνουμε ότι ρυθμίζεται ρητά το καθεστώς χορήγησης σύνταξης λόγω θανάτου στον επιζώντα σύζυγο σε περίπτωση ανασύστασης γάμου, οπότε η διάρκεια των δύο γάμων

Παράγραφος 3 – Παύση δικαιώματος σύνταξης λόγω θανάτου

Το δικαίωμα στη σύνταξη λόγω θανάτου των δικαιούχων προσώπων παύει

i) με το θάνατο του δικαιούχου

ii) με την τέλεση από αυτόν γάμου ή σύναψης συμφώνου συμβίωσης,

iii) με τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας του τέκνου ή αντίστοιχα του 24 ου έτους εφόσον σπουδάζει,
Σημειώνουμε ότι από τις νέες ρυθμίσεις δεν προβλέπεται η διακοπή της συνταξιοδότησης των τέκνων σε περίπτωση που αυτά αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν ή λάβουν σύνταξη από ίδιο δικαίωμα (αρ. 29 παρ. 6 του α.ν. 1846/1951 και αρ. 20 του ν. 2556/1997),

iv) με νεότερη κρίση της αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής πάψει να υφίσταται η ανικανότητα για εργασία κατά τις παραγράφους 1Α και 1Β περ. β’ του κοινοποιούμενου άρθρου (ανικανότητα επιζώντα συζύγου για την άσκηση κάθε βιοποριστικής εργασίας κατά 67% και άνω, ανικανότητα τέκνου για την άσκηση κάθε βιοποριστικής εργασίας αντίστοιχα).

Παράγραφος 4 – Ποσό σύνταξης

Α) Το ποσό της σύνταξης των δικαιούχων, υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που δικαιούται ή που έχει δικαιωθεί ο θανών σύζυγος, επιμεριζόμενο ως εξής:

i) Ο επιζών σύζυγος λαμβάνει ποσοστό 50%.

Στο σημείο αυτό, ωστόσο, γίνεται η εξής διαφοροποίηση:
Στην περίπτωση που ο γάμος έλαβε χώρα μετά την απονομή της σύνταξης γήρατος του θανόντος, περιορίζεται το ποσοστό του επιζώντος συζύγου επί της σύνταξης, καθώς και του διαζευγμένου συζύγου, σε περίπτωση που υπάρχει σχετικό δικαίωμα και συνεπώς και το ποσό της σύνταξης, συναρτώμενο πλέον από τη διάρκεια του γάμου και τη διαφορά ηλικίας των συζύγων, αρχόμενης από τα 10 έτη και πλέον.

Τα ανωτέρω δεν ισχύουν στην περίπτωση που ο θανών ελάμβανε σύνταξη αναπηρίας όταν τελέστηκε ο γάμος και ως εκ τούτου ο επιζών σύζυγος εξακολουθεί να λαμβάνει το ως άνω ποσοστό 50% της σύνταξης λόγω θανάτου.

Παράγραφος 5 – Ποσό σύνταξης

α) Στον επιζώντα σύζυγο καταβάλλεται ολόκληρη η σύνταξη για μία τριετία, με τα ποσοστά όπως προβλέπονται στην παράγραφο 4 του κοινοποιούμενου άρθρου, δηλαδή ποσοστό 50% ή το ποσοστό το οποίο αντιστοιχεί σε αυτόν μετά τις τυχόν μειώσεις, εάν ο γάμος έλαβε χώρα μετά την απονομή της σύνταξης γήρατος του θανόντος ή την ύπαρξη διαζευγμένου συζύγου (παρ. 4 Α).

β) Μετά την πάροδο της τριετίας και εφόσον συντρέχουν οι ηλικιακές προϋποθέσεις της παρ. 1 Α του κοινοποιούμενου άρθρου (το εδάφιο προστέθηκε με το αρ. 234 παρ. 1 του ν. 4389/2016 – ΦΕΚ Α 94/2016), εάν ο επιζών σύζυγος εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε άλλη πηγή, προβλέπεται μείωση κατά 50% του ποσού της σύνταξης που λαμβάνει ο επιζών σύζυγος. Όπως προαναφέρθηκε, το ποσό της σύνταξης που περικόπτεται από τον επιζώντα σύζυγο μεταβιβάζεται στα δικαιοδόχα τέκνα (παρ. 4 Γ).

γ) Αν ο επιζών σύζυγος κατά το χρόνο του θανάτου, είναι ανάπηρος σωματικά ή πνευματικά σε ποσοστό 67% και άνω, λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξη, όπως αυτή προβλέπεται στην ως άνω περίπτωση α) του παραδείγματος για όσο χρόνο διαρκεί η αναπηρία του, ανεξαρτήτως άλλων προϋποθέσεων. Και στην περίπτωση αυτή, όπως και για τη συνταξιοδότηση των ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων, η αναπηρία πρέπει να συντρέχει κατά την ημερομηνία του θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου και όχι μεταγενέστερα.

Όσον αφορά στους/στις διαζευγμένους/ες συζύγους, μετά την τριετία ελέγχεται εάν εργάζονται ή λαμβάνουν σύνταξη από ίδιο δικαίωμα σύμφωνα με τα ανωτέρω, και το ποσό της περικοπής που προκύπτει μεταβιβάζεται στα δικαιοδόχα τέκνα (εφόσον υπάρχουν και ανεξάρτητα εάν πρόκειται για τέκνα από προηγούμενο γάμο ή από αναγνώριση).

Στο σημείο αυτό διευκρινίζουμε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ. 2, από την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (13.05.2016), η κύρια σύνταξη λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, αποτελείται από δύο τμήματα: την εθνική και την ανταποδοτική σύνταξη.

Συνεπώς, σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου η σύνταξη υπολογίζεται με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016 και στα δικαιοδόχα μεταβιβάζεται το ποσό της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης που προκύπτει με βάση το χρόνο ασφάλισης του θανόντα.

Σημειώνουμε ότι σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου που δεν είχε συμπληρώσει τις χρονικές προϋποθέσεις για τη λήψη σύνταξης λόγω γήρατος, αλλά συμπλήρωσε τις χρονικές προϋποθέσεις για τη λήψη σύνταξης λόγω αναπηρίας, για τον υπολογισμό του δικαιούμενου ποσού σύνταξης θεωρείται ότι ο ασφαλισμένος θα δικαιούτο πλήρη σύνταξη με βαθμό αναπηρίας άνω του 80%.

Σε περίπτωση θανάτου συνταξιούχου για τον υπολογισμό της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης λαμβάνεται ο χρόνος ασφάλισης (πραγματικής και προαιρετικής ασφάλισης ή αναγνωριζόμενος χρόνος ασφάλισης) που είχε ο θανών συνταξιούχος κατά την συνταξιοδότησή του.

Για παράδειγμα, εάν συνταξιούχος του ΕΤΑΑ – Τομέας Ασφάλισης Νομικών κατά τη συνταξιοδότησή του είχε πραγματοποιήσει 45 έτη ασφάλισης αλλά με βάση το ισχύον κατά τη συνταξιοδότησή του, νομοθετικό πλαίσιο, η σύνταξή του υπολογίστηκε 40 έτη ασφάλισης, η σύνταξη λόγω θανάτου θα υπολογιστεί για 45 έτη ασφάλισης. Αντίστοιχα, εάν ο ανωτέρω συνταξιούχος κατά τη συνταξιοδότησή του είχε πραγματοποιήσει 15 έτη ασφάλισης, αλλά η σύνταξή του υπολογίστηκε σύμφωνα με το ισχύον τότε νομοθετικό πλαίσιο για 23 έτη ασφάλισης η σύνταξη λόγω θανάτου θα υπολογιστεί για 15 έτη ασφάλισης.

Για τον υπολογισμό της εθνικής σύνταξης σε όσους είχαν καταστεί συνταξιούχοι λόγω γήρατος πριν το ν.4387/2016, θεωρείται ότι είχαν συμπληρώσει 40 χρόνια διαμονής στην Ελλάδα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους.

Για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης ως συντάξιμες αποδοχές λαμβάνονται οι οριζόμενες στα άρθρα 14 και 33 του ν. 4387/2016 για την αναπροσαρμογή των συντάξεων – προστασία των καταβαλλόμενων συντάξεων.
Ειδικά για αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω θανάτου που κατατίθενται από την ισχύ του ν.4387/2016 μέχρι 31/12/2018 και πρόκειται να υπολογιστούν βάσει του ν.4387/2016 (βλέπε ενότητα «Έκταση Εφαρμογής») εφαρμόζονται οι διατάξεις του αρ. 94 παρ. 2, εδ. β’ και γ ́ και αρ. 6 παρ. 1γ’ του ν. 4387/2016.

Ειδικότερα, για τις συγκεκριμένες αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω θανάτου θα ελέγχεται εάν το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης με βάση το νέο καθεστώς (καθαρό ποσό προ φόρου, δηλαδή αφαιρουμένων της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων του άρθρου 38 του ν. 3863/2010 όπως ισχύει, της εισφοράς του αρ. 44 παρ. 11 του ν. 3986/2011 και της εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη, όπως αυτή υπολογίζεται με τις ρυθμίσεις του ν. 4387/2016) υπολείπεται άνω του 20% της καταβαλλόμενης σύνταξης με βάση το προγενέστερο καθεστώς. Στην περίπτωση αυτή μέρος της διαφοράς, όπως καθορίζεται ανά έτος, καταβάλλεται στα δικαιοδόχα ως προσωπική διαφορά.

Ως καταβαλλόμενη σύνταξη λόγω θανάτου με βάση το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο θεωρείται το καθαρό προ φόρου ποσό της σύνταξης (ακαθάριστο ποσό σύνταξης αφαιρουμένων της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων του άρθρου 38 του ν. 3863/2010 όπως ισχύει, της εισφοράς του αρ. 44 παρ. 11 του ν. 3986/2011, της
εισφοράς του ν. 4024/2011 (άρθρο 2 παρ. 1 και 2), του ν. 4051/2012 (άρθρο 6 παρ. 1), της ΥΑ 476/2012 (ΦΕΚ 499, Β ́) και του ν. 4093/2012 (άρθρο πρώτο παρ. ΙΑ υποπαρ. ΙΑ5 περ. 1 και παρ. Β υποπαρ. Β3 περ. α) και της εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη, όπως αυτή υπολογίζεται με τις ρυθμίσεις του ν. 4387/2016).

Το κείμενο της εγκυκλίου με παραδείγματα

ΠΗΓΗ: Οδηγός του πολίτη

Ποσό σύνταξης λόγω θανάτου (ασφαλισμένου ή συνταξιούχου) μέχρι την οριστική απόφαση συνταξιοδότησης

 odigostoupoliti  18/03/2017 

Διευκρινίσεις για τη χορήγηση σύνταξης, λόγω θανάτου, μετά την ισχύ του νέου ασφαλιστικού νόμου, παρέχει σχετική εγκύκλιος

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την εγκύκλιο, στις περιπτώσεις αιτήσεων συνταξιοδότησης, λόγω θανάτου (ασφαλισμένου ή συνταξιούχου), μέχρι να εκδοθεί από τον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα η οριστική απόφαση συνταξιοδότησης, λόγω θανάτου (ή η προσωρινή σύνταξη του αρ. 29 του ν. 4387/2016), χορηγείται ποσό ίσο με αυτό που αντιστοιχεί σε εθνική σύνταξη 15 ετών ασφάλισης, όπως αυτή ορίζεται στο αρ. 7 παρ. 6 του ν. 4387/2016.

Στην περίπτωση, ωστόσο, που η σύνταξη, λόγω θανάτου, έλκει το δικαίωμά της από μειωμένη σύνταξη, λόγω γήρατος, χορηγείται το ως άνω ποσό, όπως αυτό θα διαμορφωθεί, μετά τη μείωση του 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται του πλήρους ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης (ή 6% για κάθε έτος).

Ανάλογα εφαρμόζεται ο ως άνω κανόνας και στις συντάξεις, λόγω θανάτου, που έλκουν το δικαίωμα από συντάξεις αναπηρίας, για τις οποίες, λόγω του ποσοστού αναπηρίας, δεν καταβαλλόταν πλήρες ποσό, εφόσον προβλεπόταν σχετική μείωση του πλήρους ποσού από τις οικείες γενικές ή καταστατικές διατάξεις.

Στην εγκύκλιο παραθέτονται και κάποια ενδεικτικά παραδείγματα:

α. Συνταξιούχος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, λόγω γήρατος, με μειωμένη κατά 30% σύνταξη, (λόγω συνταξιοδότησης κατά πέντε έτη νωρίτερα από το αντίστοιχο πλήρες όριο ηλικίας συνταξιοδότησης): Η σύνταξη, λόγω θανάτου, είναι 345,6- (345,6Χ30%)= 241,92 ευρώ.

β. Συνταξιούχος, λόγω αναπηρίας, ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με ποσοστό αναπηρίας 80%: Το ποσό της σύνταξης, λόγω θανάτου, σύμφωνα με τα ανωτέρω, είναι: 345,6 ευρώ.

γ. Συνταξιούχος, λόγω αναπηρίας, ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με ποσοστό αναπηρίας 70%: Το ποσό της σύνταξης, λόγω θανάτου, σύμφωνα με τα ανωτέρω, είναι: 345,6 Χ 75%=259,2 ευρώ.

δ. Συνταξιούχος αναπηρίας του ΟΑΕΕ με ποσοστό αναπηρίας 67%: Το ποσό της σύνταξης, λόγω θανάτου, σύμφωνα με τα ανωτέρω, είναι: 345,6 ευρώ.

Το πλήρες κείμενο της εγκυκλίου

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ και ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
Δ/νση ΚΥΡΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ και ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ
Πληροφορίες: Στ. Γιωτάκου
Τηλ.: 210 33 68 112

Δ/νση ΚΥΡΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ και ΑΓΡΟΤΩΝ
Πληροφορίες: Ε. Ράπτη
Τηλ.: 210 33 68 109

Αθήνα 11/ 1 1/ 2 0 1 6
Αρ. Πρωτ.: Φ80000/48596/1863

ΘΕΜΑ: Συντάξεις λόγω θανάτου

Στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4387/2016 (ΦΕΚ Α’ 85/2016), με την επεξεργασία και έκδοση από τις υπηρεσίες του Υπουργείου των ερμηνευτικών εγκύκλιων οδηγιών και των λοιπών – προβλεπόμενων από το εν λόγω νόμο- κανονιστικών πράξεων και μέχρι την ολοκλήρωση αυτών και την αποστολή τους στα ασφαλιστικά Ταμεία προς υλοποίηση των ρυθμίσεων του και ειδικότερα των διατάξεων του αρ. 12 για τη χορήγηση σύνταξης λόγω θανάτου στα δικαιοδόχα μέλη, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

Στις περιπτώσεις αιτήσεων συνταξιοδότησης λόγω θανάτου (ασφαλισμένου ή συνταξιούχου), που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ως άνω αρ. 12 και μέχρι να εκδοθεί από τον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα η οριστική απόφαση συνταξιοδότησης λόγω θανάτου (ή η προσωρινή σύνταξη του αρ. 29 του ν. 4387/2016), χορηγείται ποσό ίσο με αυτό που αντιστοιχεί σε εθνική σύνταξη 15 ετών ασφάλισης, όπως αυτή ορίζεται στο αρ. 7 παρ. 6 του ν. 4387/2016.

Στην περίπτωση, ωστόσο, που η σύνταξη λόγω θανάτου έλκει το δικαίωμά της από μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος, χορηγείται το ως άνω ποσό, όπως αυτό θα διαμορφωθεί μετά τη μείωση του 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται του πλήρους ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης (ή 6% για κάθε έτος), σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του αρ. 7 παρ. 3 του ν. 4387/2016.

Ανάλογα εφαρμόζεται ο ως άνω κανόνας και στις συντάξεις λόγω θανάτου που έλκουν το δικαίωμα από συντάξεις αναπηρίας, για τις οποίες λόγω του ποσοστού αναπηρίας δεν καταβαλλόταν πλήρες ποσό, εφόσον προβλεπόταν σχετική μείωση του πλήρους ποσού από τις οικείες γενικές ή καταστατικές διατάξεις. Παραδείγματα:

α. συνταξιούχος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ λόγω γήρατος με μειωμένη κατά 30% σύνταξη (λόγω συνταξιοδότησης κατά 5 έτη νωρίτερα από το αντίστοιχο πλήρες όριο ηλικίας συνταξιοδότησης): η σύνταξη λόγω θανάτου είναι 345,6- (345,6Χ30%)= 241,92 ευρώ

β. συνταξιούχος λόγω αναπηρίας ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με ποσοστό αναπηρίας 80%: το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου , σύμφωνα με τα ανωτέρω είναι: 345,6 ευρώ

γ. συνταξιούχος λόγω αναπηρίας ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με ποσοστό αναπηρίας 70%: το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου, σύμφωνα με τα ανωτέρω είναι: 345,6 Χ 75%=259,2 ευρώ

δ. συνταξιούχος αναπηρίας του ΟΑΕΕ με ποσοστό αναπηρίας 67%: το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου, σύμφωνα με τα ανωτέρω είναι: 345,6 ευρώ.

Τα ανωτέρω δεν ισχύουν για τον ΟΓΑ, για τον οποίο το άρθρο 12 του ν. 4387/2016 εφαρμόζεται κατά τα διαλαμβανόμενα σε σχετικό έγγραφό μας προς τον Οργανισμό.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
Α. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Σε ξεχωριστή εγκύκλιο, το υπουργείο Εργασίας τονίζει ότι οι ανωτέρω διατάξεις έχουν εφαρμογή και σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου του ΟΓΑ.

Συνεπώς, για θανάτους από 13/5/2016 έχουν εφαρμογή οι ρυθμίσεις του ανωτέρω άρθρου σχετικά με τους όρους χορήγησης της σύνταξης, λόγω θανάτου, τα δικαιοδόχα πρόσωπα, το δικαιούμενο ποσοστό, τη λήξη του δικαιώματος, καθώς και τον περιορισμό του καταβαλλόμενου ποσού στον επιζώντα σύζυγο, μετά την τριετία.

Σημειώνεται ότι τα δικαιοδόχα πρόσωπα θα λάβουν το ποσοστό της σύνταξης, λόγω θανάτου, που προκύπτει, σύμφωνα με την ανωτέρω ρύθμιση, υπολογιζόμενο επί του ποσού της σύνταξης που δικαιούται ή έχει δικαιωθεί ο θανών σύζυγος, σύμφωνα με τις διατάξεις, όπως ισχύουν στον ΟΓΑ έως 31/12/2016.

Το πλήρες κείμενο της εγκυκλίου για τον ΟΓΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΚΥΡΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΩΝ (Δ14)
ΤΜΗΜΑ : Γ’

Ταχ. Δ/νση : Σταδίου 29
Ταχ. Κώδικας : 10110 – Αθήνα
Πληροφορίες : Ε. Σακελλαρίου
Τηλέφωνο : 210 – 3368313
FAX : 210 – 3368116

Αθήνα, 11 / 11 / 2016
Αριθ. Πρωτ. : Φ.10034 / οικ.52210 / 1299

ΘΕΜΑ : «Χορήγηση σύνταξης λόγω θανάτου μετά την ισχύ του ν.4387/2016»

Στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 12 του ν.4387/2016 για τη λήψη σύνταξης λόγω θανάτου, σας γνωρίζουμε ότι οι ανωτέρω διατάξεις έχουν εφαρμογή και σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου του ΟΓΑ.

Συνεπώς για θανάτους από 13/5/2016 έχουν εφαρμογή οι ρυθμίσεις του ανωτέρω άρθρου σχετικά με τους όρους χορήγησης της σύνταξης λόγω θανάτου, τα δικαιοδόχα πρόσωπα, το δικαιούμενο ποσοστό, τη λήξη του δικαιώματος καθώς και τον περιορισμό του καταβαλλόμενου ποσού στον επιζώντα σύζυγο μετά την τριετία.

Εξυπακούεται ότι τα δικαιοδόχα πρόσωπα θα λάβουν το ποσοστό της σύνταξης λόγω θανάτου που προκύπτει σύμφωνα με την ανωτέρω ρύθμιση, υπολογιζόμενο επί του ποσού της σύνταξης που δικαιούται ή έχει δικαιωθεί ο θανών σύζυγος σύμφωνα με τις διατάξεις όπως ισχύουν στον ΟΓΑ έως 31/12/2016.

Ο Υφυπουργός
Αναστάσιος Πετρόπουλος

ΠΗΓΗ: odigostoupoliti

Αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις με την μείωση των φορολογικών συντελεστών

Αύξηση του εισοδήματος των συνταξιούχων, ελεύθερων επαγγελματιών και μισθωτών με την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού νόμου

Αύξηση του εισοδήματος των συνταξιούχων, ελεύθερων επαγγελματιών και μισθωτών από 1ης Ιανουαρίου 2020 μέσω της μείωσης των φορολογικών συντελεστών και αύξηση στις επικουρικές για συντάξεις από τα 1.300 ευρώ και πάνω από την ημέρα ψήφισης του νέου ασφαλιστικού, περιλαμβανομένων των αναδρομικών, με βάση την απόφαση του ΣτΕ ανακοίνωσε σε συνέντευξή του ο υπουργός Εργασίας κ. Γιάννης Βρούτσης

Συγκεκριμένα ο υπουργός Εργασίας ανέφερε τα εξής:

«Το νέο ασφαλιστικό που διαμορφώνουμε στο υπουργείο θα αυξήσει και τις κύριες συντάξεις.

Το στοιχείο της ανταποδοτικότητας έχει μεγάλη αξία και δίνει κίνητρα σε κάποιον να παραμένει στη δουλειά. Θα δώσουμε τα αναδρομικά με βάση τις αντοχές της οικονομίας

Οι αποφάσεις του ΣτΕ αποτυπώνουν τις αντισυνταγματικές περιοχές του νόμου Κατρούγκαλου. Θα διορθώσουμε τις αντισυνταγματικές περιοχές του νόμου.

Το νέο ασφαλιστικό θα το κτίσουμε πάνω στις ραγές των αποφάσεων της δικαιοσύνης για να μην ενέχονται στοιχεία αμφισβήτησης και να μην μπαίνουν σε αγωνία οι συνταξιούχοι.

To εισόδημα των συνταξιούχων θα αυξηθεί και λόγω της μείωσης της φορολογίας. Ο φορολογικός συντελεστής 22% μέχρι 10.000 ευρώ θα μειωθεί στο 9%, αυτό δίνει αύξηση του διαθέσιμου φορολογικού εισοδήματος των συνταξιούχων από 1ης Ιανουαρίου και αφορά και τους μισθωτούς και τους ελευθέρους επαγγελματίες έχει μπει στον προϋπολογισμό

Για τις επικουρικές συντάξεις υπήρχε παρέμβαση από τα 1.300 ευρώ και πάνω, 465.512 συνταξιούχοι είναι πάνω από αυτά τα όρια των 1.300 ευρώ, και θα δουν πραγματικά αύξηση.

Από 4/10/2019, ημέρα έκδοσης της απόφασης της Ολομελείας του ΣτΕ, είμαστε υποχρεωμένοι να καταβάλλουμε τα χρήματα στους συνταξιούχους, δεν θα δοθούν άμεσα, αλλά τα λεφτά δε χάνονται. Από την ημέρα ψήφισης του ασφαλιστικού θα είναι η πρώτη καταβολή, η τρέχουσα, και θα υπάρξει και αναδρομική καταβολή. Τα λεφτά θα επιστρέψουν προς όλους και όλες στο ακέραιο χωρίς να χρειάζεται παρέμβαση δικηγόρου.

Δεν θα ξαναδούμε μείωση συντάξεων στο ασφαλιστικό η περίοδος των επώδυνων δημοσιονομικών προσαρμογών ανήκει στο παρελθόν»

ΠΗΓΗ: odigostoupoliti

Αναδρομικά συνταξιούχων. Ποια είναι τα ποσά, πότε και πως θα καταβληθούν

 Αναδρομικά συνταξιούχων. Ποια είναι τα ποσά, πότε και πως θα καταβληθούν

Το ζήτημα της καταβολής αναδρομικών στους συνταξιούχους μετά τις αποφάσεις του ΣτΕ

Αναρτήθηκαν, μετά την καθαρογραφή και την θεώρηση τους, στον διαδικτυακό τόπο του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) http://www.adjustice.gr οι αποφάσεις της Ολομέλειας ΣτΕ για τις κύριες και επικουρικές συντάξεις

Σύμφωνα με τις αποφάσεις αυτές τα αναδρομικά προσδιορίζονται στο δεκάμηνο που μεσολαβεί ανάμεσα στην προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 και την ψήφιση του λεγόμενου και νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016.

Σύμφωνα με, κατά προσέγγιση, υπολογισμούς για το δεκάμηνο αυτό τα ποσά που πρέπει να επιστραφούν ανέρχονται περίπου στα 4 δισ. ευρώ και τα ποσά των αναδρομικών των συνταξιούχων κυμαίνονται από 700 έως 7.000 ευρώ περίπου

Το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει ότι τα χρήματα αυτά θα καταβληθούν σε δόσεις και σε βάθος χρόνου, προκειμένου να μην ανατραπεί ο δημοσιονομικός σχεδιασμός.

Αναδρομικά συνταξιούχων μετά τις αποφάσεις ΣτΕ. Πότε θα γίνει η καταβολή

Ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Νότης Μηταράκης, μίλησε στην εκπομπή «Ώρα Ελλάδος» σχετικά με το ζήτημα των αναδρομικών. Ερωτηθείς για τις εξελίξεις πάνω στο θέμα σχολίασε:

«Η πραγματικότητα είναι πως υπάρχουν πέντε νέες αποφάσεις του ΣτΕ που κρίνουν αντισυνταγματικό το νόμο Κατρούγκαλου και αναμένεται να καθαρογραφούν. Επιπλέον, τονίζω πως με βάση τις αποφάσεις αυτές, έχει κριθεί ως συνταγματική η βάση υπολογισμού του ύψους των συντάξεων στις 31.12.2014. Μέχρι να ολοκληρωθεί όλη η δικαστική διερεύνηση των αναδρομικών για το νόμο Κατρούγκαλου, δεν είμαστε σε θέση να σχεδιάσουμε την αποπληρωμή των αναδρομικών οφειλών των ταμείων.»

Εν συνεχεία, σε ερώτηση του δημοσιογράφου σχετικά με το αν θα υπάρξει κάποια αποπληρωμή μέχρι τα Χριστούγεννα, ο κ. Μηταράκης ανέφερε:

«Το θεωρώ ιδιαίτερα δύσκολο να γίνουν πληρωμές μέσα στο 2019. Από το 2020 θα πρέπει να γίνει ένας σχεδιασμός του συνολικού ποσού και χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η σταθερότητα του ασφαλιστικού συστήματος, να υπάρξει ένας σχεδιασμός και ένα πρόγραμμα, αποπληρωμής των όποιων αναδρομικών τελικά αποφασιστούν… Σε κάθε περίπτωση η όποια απόφαση του ΣτΕ είναι δεδομένο πως θα γίνει απολύτως σεβαστή από την κυβέρνηση όπως σε κάθε ευνομούμενη χώρα.»

Τέλος αναφορικά με το ζήτημα των συνταξιούχων που έχουν διαπιστωθεί λάθη στην εκκαθάριση των συντάξεών τους, ο υφυπουργός Εργασίας δήλωσε σχετικά:

ΕΦΚΑ. Μηνιαίο Ενημερωτικό Σημείωμα Συντάξεων

«Αν έχουν προκύψει λάθη στον επανυπολογισμό των συντάξεων, αυτό δεν θα επηρεάσει το καταβαλλόμενο ποσό. Το καταβαλλόμενο ποσό παραμένει το ίδιο με αυτό που ήταν πριν τον επανυπολογισμό. Αυτό που θα ήθελα να τονίσω καθώς έχουμε δεχτεί αρκετά ερωτήματα, είναι πως δεν υπάρχει καμία απολύτως περίπτωση για κατάργηση της προσωπικής διαφοράς. Ούτε στο πλαίσιο της νέας ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που θα υλοποιηθεί κατόπιν των αποφάσεων του ΣτΕ θα υπάρξουν συνταξιούχοι που θα δουν μειώσεις συντάξεων. Οι μειώσεις συντάξεων τελείωσαν και τελείωσαν οριστικά.»

Πηγή: Γραφείο Τύπου Ν. Μηταράκη

Τα αναδρομικά και οι αυξήσεις στις συντάξεις μετά τις αποφάσεις του ΣτΕ

Οι αποφάσεις της Ολομέλειας ΣτΕ για τις κύριες και επικουρικές συντάξεις έκριναν ως εξής:

Συνταγματική, κατά πλειοψηφία, τη διάταξη που ορίζει ως βάση για τον επανυπολογισμό των συντάξεων την 31/12/2014

Συνταγματικές είναι οι διατάξεις σε ότι αφορά τις κύριες συντάξεις για το λόγο ότι υπήρχαν οι σχετικές αναλογιστικές μελέτες ενώ κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι διατάξεις για τις επικουρικές διότι δεν υπήρχαν οι ανάλογες μελέτες.

Αντισυνταγματική η διάταξη για τον υπολογισμό επικουρικών συντάξεων

Κατά πλειοψηφία αντισυνταγματικό το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων

Διεκδίκηση αναδρομικών

Οι διατάξεις μείωσης των επικουρικών συντάξεων κρίθηκαν αντισυνταγματικές διότι δεν υπήρχαν οι απαραίτητες αναλογιστικές μελέτες. Συγκεκριμένα, αντισυνταγματική κρίθηκε η περικοπή για τις άνω των 1.300 ευρώ συντάξεις ως άθροισμα κύριας και επικουρικής.

Οι συνταξιούχοι που υπάγονται σε αυτή την κατηγορία (περικοπή για τις άνω των 1.300 ευρώ συντάξεις ως άθροισμα κύριας και επικουρικής) μπορούν να διεκδικήσουν αναδρομικά του δεκάμηνου ανάμεσα στην τελευταία απόφαση του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 και στην ψήφιση του νόμου τον Μάιο του 2016. Αναδρομικά παλαιότερων ετών δεν μπορούν να διεκδικηθούν

Αυξήσεις στις συντάξεις

Η απόφαση του ΣτΕ συνεπάγεται και αυξήσεις, αφού οι συντάξεις θα πρέπει να αποκατασταθούν στα προηγούμενα επίπεδα. Η αναδρομικότητα των αυξήσεων εξαρτάται από τη βούληση του νομοθέτη

ΠΗΓΗ: odigostoupoliti